Morren Galleries Calendar
Exhibitions & Events 2025
-
UtrechtNoordelijk realisme
zaterdag 27 september 2025 11.00 uurHet Noordelijk realisme:
Tijdloze verstilling in de hedendaagse schilderkunst Inleiding In de tweede helft van de twintigste eeuw, toen de internationale kunstwereld in de ban was van abstract expressionisme, conceptuele kunst en minimalisme, voltrok zich in Nederland een opmerkelijke tegenbeweging.
Een groep schilders uit het noorden van het land koos niet voor de radicale vernieuwing van de abstractie, maar voor een terugkeer naar de zichtbare werkelijkheid. Hun benadering stond ver af van het louter registreren of het fotorealistisch kopiëren van wat het oog ziet.
Het Noordelijk realisme, zoals deze stroming is gaan heten, bracht het alledaagse terug in beeld met een technische virtuositeit die deed denken aan de oude meesters, maar met een eigentijdse gevoeligheid en thematiek.
Wat deze schilders verbindt, is hun liefde voor detail, hun zoektocht naar stilte en hun vermogen om gewone voorwerpen of scènes te verheffen tot een bijna spirituele ervaring. Zij boden, en bieden nog steeds, een tegenwicht aan de vluchtigheid van moderne beeldcultuur. Het Noordelijk realisme staat inmiddels internationaal bekend als een unieke en karaktervolle stroming binnen de hedendaagse schilderkunst.________________________________________
Ontstaan van het Noordelijk realisme Het Noordelijk realisme ontstond in de jaren zeventig, in een periode waarin de meeste kunstacademies en galerieën vooral aandacht hadden voor conceptuele kunst, performance en installaties. In die context was een terugkeer naar figuratieve schilderkunst bijna een daad van verzet.
De kunstenaars die zich in het noorden van Nederland vestigden, veelal in Groningen en Drenthe, kozen voor een heel andere weg. Zij lieten zich inspireren door hun directe omgeving: stille interieurs, eenvoudige gebruiksvoorwerpen, het licht dat door oude ramen naar binnen viel, of de mensen in hun directe nabijheid. Het noorden van Nederland bood hiervoor de perfecte voedingsbodem.
De stilte, de rust en de relatieve afstand tot de hectiek van de Randstad boden kunstenaars ruimte voor introspectie en ambachtelijk werken. Waar elders concept en experiment de boventoon voerden, werd hier het ambachtelijke schilderen gekoesterd. Het was geen nostalgisch teruggrijpen naar vroeger, maar een eigentijdse herwaardering van de zichtbare werkelijkheid. Invloed van de oude meesters
Het Noordelijk realisme sluit aan bij een eeuwenoude traditie. De grote zeventiende-eeuwse meesters – zoals Johannes Vermeer, Pieter de Hooch, Willem Kalf en Gerard ter Borch – zijn duidelijk voelbaar in de manier waarop moderne realisten omgaan met licht, compositie en stofuitdrukking. De verfijning waarmee een zilveren schaal of een glazen karaf in olieverf wordt weergegeven, herinnert aan de pronkstillevens van de Gouden Eeuw.
Tegelijkertijd is er de verstilling van een Vermeer-achtig interieur, waarin de tijd lijkt stil te staan. Toch gaat het Noordelijk realisme verder dan louter imiteren. De kunstenaars geven een eigentijdse interpretatie van die traditie. Het gaat niet om weelde of prestige, maar om de schoonheid van het eenvoudige, het alledaagse. Deze verbinding met het verleden verleent de schilderijen een tijdloos karakter.
Ze zijn geworteld in de Hollandse schilderkunst, maar spreken ook de hedendaagse kijker aan, juist omdat ze een verlangen naar rust en aandacht voor detail belichamen dat in de huidige tijd vaak ontbreekt.________________________________________
Belangrijkste schilders Henk Helmantel Henk Helmantel (1945) geldt als een van de meest bekende vertegenwoordigers van het Noordelijk realisme.
Zijn stillevens en kerkinterieurs hebben een iconische status gekregen. Helmantel schildert objecten zoals aardewerken potten, glazen kommen en fruit met een bijna sacrale precisie. Wat zijn werk bijzonder maakt, is niet alleen de technische beheersing, maar vooral de manier waarop hij licht gebruikt om een gevoel van stilte en contemplatie op te roepen. Een eenvoudige schaal appels wordt bij Helmantel tot een symbool van harmonie en tijdloosheid.
Zijn kerkinterieurs, vaak gebaseerd op middeleeuwse of romaanse bouwkunst, dragen een bijna spirituele lading.
Ze tonen niet alleen architectuur, maar ook de sfeer van geborgenheid en eeuwigheid die zulke ruimtes uitstralen.
Helmantel wordt wereldwijd verzameld en geëxposeerd, en zijn werk staat symbool voor de kracht van eenvoud.Barend Blankert Barend Blankert (1941–2023) gaf het Noordelijk realisme een meer menselijke en existentiële dimensie. Waar Helmantel de stilte van objecten benadrukt, richtte Blankert zich vaak op mensen – dikwijls in alledaagse, soms wat melancholieke situaties. Zijn figuren ogen verstild, soms eenzaam, en roepen vragen op over de menselijke conditie. Wat bijzonder is, is dat Blankert nooit zocht naar heroïsche thema’s. Hij vond zijn inspiratie in het gewone: iemand die op een stoel zit, een man die naar buiten kijkt, een kamer die verlaten lijkt. Juist door deze eenvoud wist hij universele gevoelens als kwetsbaarheid, stilte en introspectie zichtbaar te maken. Wout Muller Wout Muller (1946–2006) bracht een andere toon in het Noordelijk realisme. Zijn werk bevatte vaak een verhalende, soms zelfs mythische of surrealistische laag. Hij schilderde naakten, historische verwijzingen en symbolische objecten, steeds met dezelfde technische perfectie die kenmerkend is voor de stroming. Muller combineerde het realisme met fantasie, waardoor zijn werk een brug sloeg tussen de zichtbare werkelijkheid en de wereld van mythe en verbeelding. Overige vertegenwoordigers Naast deze drie grote namen zijn er nog vele andere kunstenaars die bijdragen aan de rijkdom van het Noordelijk realisme. Denk aan de fijnzinnige stillevens van Matthijs Röling, die eveneens als een van de grondleggers wordt gezien. Röling combineerde academische tradities met een gevoel voor symboliek en verfijning. Ook kunstenaars als Pieter Pander, die vaak paarden en menselijke figuren schildert, en Clary Mastenbroek, bekend om haar intieme stillevens, dragen bij aan de diversiteit binnen de stroming.
________________________________________
Kenmerken en thematiek Techniek en ambacht Een van de meest opvallende kenmerken van het Noordelijk realisme is de technische perfectie. De schilders beheersen het ambacht van olieverf schilderen tot in de finesse. Ze werken vaak laag over laag, met glacis-technieken die teruggaan tot de oude meesters. Deze werkwijze vraagt tijd, concentratie en discipline – eigenschappen die in de snelle kunstwereld van de twintigste eeuw eerder uitzondering dan regel waren. Licht en verstilling Het spel van licht is cruciaal. Het zachte licht dat door een raam valt, de weerkaatsing in glas, de schaduw op een muur – dit zijn geen toevallige details, maar het hart van de compositie. Het licht verleent het schilderij een bijna transcendente kwaliteit. De verstilling is minstens zo belangrijk. In tegenstelling tot drukke en dynamische kunstwerken uit dezelfde periode, nodigt het Noordelijk realisme uit tot vertraging. De schilderijen zijn een vorm van meditatie: ze vragen van de toeschouwer aandacht, stilte en reflectie. Alledaagsheid en tijdloosheid De thematiek is vaak eenvoudig: een schaal fruit, een interieur, een stille hoek van een kamer. Juist in die alledaagsheid schuilt de kracht. Door deze onderwerpen met zoveel aandacht en precisie te schilderen, krijgen ze een universele, tijdloze betekenis. Een appel is niet zomaar een appel; het wordt een symbool van schoonheid en vergankelijkheid.
________________________________________
Betekenis en waardering Het Noordelijk realisme heeft in de afgelopen decennia een brede waardering gekregen, zowel in Nederland als internationaal. Musea en verzamelaars tonen grote belangstelling voor deze schilderijen, juist omdat ze een tegenwicht bieden aan de vaak complexe of vluchtige aard van moderne kunst. Ze spreken een breed publiek aan: niet alleen kenners die de technische virtuositeit bewonderen, maar ook liefhebbers die geraakt worden door de eenvoud en verstilling. Het werk van kunstenaars als Helmantel en Röling wordt wereldwijd geëxposeerd en verzameld, en vormt voor velen een herkenbaar anker in een kunstwereld die soms afstandelijk of conceptueel kan lijken.
________________________________________
Internationale context Hoewel het Noordelijk realisme sterk geworteld is in de Nederlandse traditie, past het in een bredere, internationale beweging waarin figuratieve kunst een heropleving doormaakt. In landen als Spanje, de Verenigde Staten en Italië zijn vergelijkbare tendensen zichtbaar, maar nergens kreeg dit realisme zo’n samenhang en herkenbare identiteit als in Noord-Nederland. Juist die combinatie van traditie, ambacht en eigentijdsheid maakt het Noordelijk realisme tot een unieke stroming die ook buiten de landsgrenzen respect afdwingt. Het is een school die niet alleen kunsthistorisch interessant is, maar ook maatschappelijk relevant, omdat ze laat zien dat er ruimte blijft voor schoonheid, rust en reflectie in een wereld vol snelheid.
________________________________________
Slotbeschouwing Het Noordelijk realisme is meer dan een stijl of stroming; het is een houding, een manier van kijken. Het is een uitnodiging om stil te staan bij het gewone, om schoonheid te ontdekken in eenvoud en om het licht en de stilte hun waarde terug te geven. De schilders van deze beweging hebben laten zien dat figuratieve kunst niet ouderwets of nostalgisch hoeft te zijn, maar juist eigentijds en betekenisvol. Hun werk vormt een brug tussen verleden en heden, tussen traditie en moderniteit, tussen zien en ervaren. In een tijd waarin beelden vaak vluchtig en oppervlakkig zijn, biedt het Noordelijk realisme een zeldzame diepgang. Het herinnert ons eraan dat de grootste schoonheid soms te vinden is in de kleinste, eenvoudigste dingen – mits we de tijd nemen om echt te kijken.
-
UtrechtMontmartre aan de gracht
zondag 14 september 2025 12.00Op zondag 14 september verandert het Museumkwartier in een openluchtatelier vol kunstenaars, muziek en Franse chansons.
Tijdens Montmartre aan de Gracht kan iedereen mee tekenen, van professionele kunstenaar tot nieuwsgierige voorbijganger.
Tussen 12:00 en 17:00 uur zijn acht professionele kunstenaars live aan het werk te zien op de bruggen in het mooie Museumkwartier.
Iedereen is welkom om mee te doen en potloden of kwasten ter hand te nemen: van jong tot oud, ervaren of beginner.
Aanmelden is niet nodig. Onder het genot van mediterrane livemuziek kan iedereen volop schetsen, schilderen en tekenen met het mooie Museumkwartier als muze!
Bekijk op het kaartje hieronder welke kunstenaar op welke locatie te vinden is.Op deze locaties zijn ook tekenmaterialen aanwezig voor ieder die mee wil doen. Ieders schilder- en tekenresultaten kunnen bij ons in de galerie tot uiterlijk 17:00 uur worden ingeleverd. De acht professionals kiezen dan een Top 3 van beste werken die om 18 uur in de galerie bekend worden gemaakt.
De nr. 1 krijgt de eervolle titel Museumkwartier Kunstenaar van het jaar. Plus SWAAK, de kunstenaarsbenodigdheden-winkel in Utrecht sinds 1882, verzorgt fantastische prijzen voor de Top 3. Volg het Museumkwartier op Instagram voor de leukste plekjes en activiteiten!
* LET WEL: Bij een slechte weersvoorspelling (zoals hevige, aanhoudende regen) zal het event moeten worden gecanceld. Bij slechts een enkel buitje zal het evenement gewoon doorgaan. Neem dan zelf een paraplu mee zodat je droog kunt werken.
-
UtrechtAmbacht en Poëzie van Walter Elst
zaterdag 14 juni 2025 14.30Naast zijn karakteristieke stillevens, toont WALTER ELST een verkenning van de natuur in al haar vormen: vogels, landschappen en bosgezichten.
Elk schilderij getuigt van een intense observatie van de werkelijkheid, maar bovenal van een diepe bewondering voor de schoonheid van het alledaagse.Walter Elst balanceert met zijn werk tussen ambacht en poëzie.
Kom langs en ontmoet de kunstenaar!
MEET & GREET op Zaterdag 14 juni & Zaterdag 21 juni van 14:30 tot 17:00 uur in de galerie
-
UtrechtLENTE EXPOSITIE
zondag 6 april 2025Lente-expositie bij Morren Galleries
Morren Galleries viert de komst van de lente met een sprankelende expositie vol kleur, licht en inspiratie.
In deze seizoensgebonden presentatie brengen we een afwisselende selectie van beelden en schilderijen van diverse gerenommeerde en veelbelovende kunstenaars.
De expositie toont een rijk palet aan stijlen: van verfijnde bronzen sculpturen tot expressieve schilderijen vol dynamiek.
Elk kunstwerk ademt de energie van een nieuw begin en nodigt de bezoeker uit om de schoonheid van de lente in al haar vormen te ervaren.
Kom langs en laat je verrassen door de veelzijdigheid van hedendaagse figuratieve en abstracte kunst in een sfeervolle setting. De lente is hét moment om je te laten inspireren!
De foto toont een schilderij van Peter Bol
-
UtrechtBeeldenparade
zondag 9 maart 2025 - zondag 30 maart 2025Morren Galleries presenteert met trots BEELDENPARADE, een
grootschalige tentoonstelling waarin sculpturen van vooraanstaande
kunstenaars centraal staan. Van 9 maart tot 30 maart wordt de galerie aan de
Oudegracht 340 in Utrecht een podium voor een diverse en inspirerende
selectie beeldhouwkunst.
Met werken van oa Kobe, Evert den Hartog, Pieter VanDenDaele, Margot
Homan, Veronique Clamot en Thomas Junghans brengt BEELDENPARADE een
veelzijdige verzameling sculpturen samen, variërend van gestileerde vormen
tot expressieve figuraties. -
UtrechtSuzan Schuttelaar - Nieuw werk
zaterdag 8 februari 2025Vanaf zaterdag 8 februari exposeert Suzan Schuttelaar tien nieuwe schilderijen in de galerie. Het zijn doeken op groot formaat waarin steeds twee vrouwen of meisjes de hoofdrol spelen.
Zondag is Suzan van 15 tot 17 uur aanwezig in de galerie voor een Meet & Greet!"Deze serie is voor mij een spel tussen licht en donker, aanwezigheid en afwezigheid, verbondenheid en afzondering. De figuren komen steeds in duo’s, maar hun relatie blijft gissen. Zijn het zussen, vriendinnen, geliefden – of slechts twee versies van één persoon? Soms lijken ze elkaar aan te vullen, soms schuurt er iets tussen hen. Net als tegenpolen in het echte leven, kunnen ze niet zonder elkaar, maar blijven ze tegelijkertijd ongrijpbaar. Dat spanningsveld fascineert me, en dat is wat ik in deze werken tracht uit te drukken,” aldus Suzan.
-
UtrechtMeesterlijke Stillevens en Betoverende Landschappen
zondag 12 januari 2025 12.00 uurDe tentoonstelling van Walter Elst met meesterlijke stillevens en betoverende landschappen is in het weekend van 11 januari van start gegaan
en vanaf vandaag 14 januari zijn deze werken ook op onze website te zien.